Zatvor Marije Terezije

Roman Zatvor Marije Terezije prati izgradnju monumentalne građevine, ambicioznog umetničkog dela, na brdu u Bosni i predstavlja odnose koji su ugrađeni u njegove temelje: odnos ličnih i kolektivnih trauma, umetnosti i politike, muškarca i žene i, kao najdominantniji, odnos Istoka i Zapada. No, ovaj roman je i više od priče o odnosima: on je umetnička inscenacija, performans u tekstu u kojem Saša Karalić pravi obilje vratolomnih veza, mešajući ljude, priče, tela, muke, i čineći ih vidljivim na nivou arhetipa. Istovremeno, pisac nije van teksta i sveta koji dočarava. Doslovno, dok opisuje seosku sahranu, s nama je u blatu i pod polomljenim kišobranom. Gde je zatvor, i gde smo mi u njemu, neizvesno je, ali sve pulsira životom. Život i njegova neuhvatljivost, savitljivost i beskrajna prostiranja van granica kože, tema su ovog izvanrednog romana.

Saša Karalić, rođen je 1970. godine u Banjaluci. Studirao je jugoslovensku književnost i srpskohrvatski jezik na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, kao i audiovizuelne umetnosti na Umetničkoj akademiji Gerit Ritveld u Amsterdamu i Kraljevskoj akademiji likovnih umetnosti u Stokholmu. Njegova umetnička praksa zasniva se na kolektivnim i interdisciplinarnim procesima koji posredstvom teksta, performansa i filma preispituju ideološke narative. Izlagao je i organizovao kolaborativne projekte u brojnim umetničkim institucijama, među kojima su Muzej umetnosti u Seulu (Južna Koreja), Biro Stedelijk muzeja u Amsterdamu, Umetnički paviljon u Beču, Lotringer 13 u Minhenu, DEPO u Istanbulu i Centar za savremenu umetnost CAN u Nešatelu (Švajcarska), kao i institucije iz regiona, poput Muzeja savremene umetnosti RS u Banjaluci, Umjetničke galerije Bosne i Hercegovine u Sarajevu i Muzeja Jugoslavije u Beogradu.