Srpsko zidno slikarstvo u zemljama Lazarevića i Brankovića Knjige 1 i 2

Sveti Konstantin i Jelena, koje istočnohrišćanska crkva slavi kao ravnoapostolne, prilično su rano dobili zajednički portret na kojem su prestavljeni kako drže krst koji se nalazi između njih i takav prikaz postao je sastavni deo slikanih programa hramova vizantijskog kulturnog kruga. On se sreće već u očuvanim hramovima koji su oslikavani tokom X stoleća, neretko postavljen na zapadnom zidu, a od XI veka počeo je da se pojavljuje i u pripratama. U srpskoj sredini tokom XIV stoleća, odnosno u doba koje neposredno prethodi onome o kojem je reč u ovom radu, obično je bio smešten na zapadnom zidu naosa i veoma retko u narteksu. Prilikom istraživanja te predstave u istočnohrišćanskom svetu uočeno je da su dvoje svetih prikazivani kao učesnici niza velike zajednice svetitelja, pri čemu su posebno naglašeni primeri u kojima su se našli u naročitom odnosu prema portretima vladara, a ponekad se u njima prepoznaje i apotropejsko značenje…